زمانی که مجاز به انتخاب زایمان سزارین هستید…

زایمان سزارین

زایمان سزارین که این روزها طرفداران زیادی پیدا کرده است، روش زایمانی است که نوزاد به روش جراحی و از طریق برش زده شده بر روی شکم مادر به دنیا می آید.

زمان زایمان سزارین می تواند از قبل تعیین شود، اما گاهی ممکن است در طول زایمان طبیعی و زمانی که سلامت مادر و یا نوزاد در خطر باشد، تصمیم به زایمان سزارین گرفته شود.

برخی از مواقعی که باید زایمان سزارین انجام شود، عبارتند از:

• طولانی شدن زمان زایمان

طولانی شدن زمان زایمان می تواند به دلیل گشاد نشدن دهانه رحم به میزان کافی، علی رغم وجود انقباض باشد و یا به این دلیل باشد که سر نوزاد به حدی بزرگ باشد که از کانال زایمان عبور نکند.

• شرایط اضطراری جنین

زمانی که اکسیژن کافی به جنین نرسیده باشد و یا ضربان قلب جنین بالا رفته باشد، زایمان سزارین انجام خواهد شد.

• پوزیشن نامناسب قرارگیری جنین

در زایمان طبیعی، سر نوزاد به سمت پایین (به سمت رحم) قرار می گیرد و گفته می شود نوزاد با سر به دنیا خواهد آمد. اما در برخی موارد، باسن نوزاد به سمت کانال زایمان حرکت می کند و جنین به پهلو قرار می گیرد، در چنین شرایطی، زایمان باید به روش سزارین انجام شود.

• حفظ سلامتی مادر

شرایط پزشکی مادر مانند نامنظم بودن ضربان قلب و یا فشار خون بالا، می تواند برای سلامت مادر خطرناک باشد. زایمان سزارین زمانی که احتمال انتقال عفونت از مادر به جنین در طول زایمان وجود داشته باشد، مانند HIV، انجام خواهد شد.

روند و نوع زایمان سزارین

• یکی از شایع ترین انواع زایمان سزارین، با ایجاد برش عرضی در طول شکم، بالای مثانه همراه است.
• در روش غیر متداول تر، برش عمودی در شکم زده می شود تا فضای کافی برای خارج شدن نوزاد فراهم شود. با این حال، در این روش مادر خون بیشتری از دست می دهد و احتمال بروز عوارض نیز بیشتر خواهد بود.
• در برخی موارد، زایمان سزارین با بی حسی موضعی انجام می شود.
• در بی حسی اپیدورال، مادر از کمر به پایین بی حس می شود و هیچ گونه دردی را احساس نخواهد کرد.
• بسیاری از مادران ترجیح می دهند، زایمان سزارین را تحت بیهوشی عمومی انجام دهند.

اکنون به بررسی هر یک از روش های بیهوشی در زایمان سزارین می پردازیم.

• بی حسی موضعی

در بیشتر موارد، زایمان سزارین تحت بی حسی موضعی انجام می شود و به طبع ایمن تر از بیهوشی عمومی می باشد. بی حسی موضعی خود سه نوع دارد که پزشک بهترین نوع را برای بیمار خود در نظر خواهد گرفت.

• بی حسی اسپاینال

بی حسی اسپاینال که شایع ترین فرم بی حسی است، دوز واحدی از ماده بی حسی با استفاده از سوزن، به مایع اطراف نخاع تزریق می شود. با این تزریق، قسمت های تحتانی بدن از کمر تا انگشت ها، به مدت دو تا سه ساعت بی حس خواهد شد.

از جمله مزایای بی حسی اسپاینال می توان به مسدود شدن سریع درد اشاره کرد.

در این قسمت؛ فیلم زایمان سزارین با بی حسی اسپاینال توسط دکتر سهیلا نانکلی (متخصص زنان در کرمانشاه) را می توانید مشاهده کنید:

• بی حسی اپیدورال

در بی حسی اپیدورال، سوزن و کاتتر داخل فضای اپیدورال قرار می گیرد، فضای اطراف عصب نخاعی در قسمت پایین کمر. کاتتر نیز زیر سطح کمر گذاشته می شود، جایی که سوزن برای وارد شدن ماده بی حسی قرار دارد.

در مرحله بعد، سوزن برداشته می شود اما کاتتر هم چنان در محل باقی خواهد ماند. ماده بی حسی نیز از طریق کاتتر جریان پیدا می کند تا قسمت بالایی و پایین ناحیه تزریق بی حس شود.

طول مدت زمان بی حسی، در بی حسی اپیدورال بیشتر از اسپاینال می باشد.

• ترکیب بی حسی اسپاینال و اپیدورال

از بی حسی اسپاینال برای زایمان سزارین و از بی حسی اپیدورال برای نگه داشتن ماده بی حسی استفاده می شود. در صوررت لزوم، بعد از زایمان داروهای مسکن به بیمار داده خواهد شد.

• بیهوشی عمومی

در بیهوشی عمومی، مادر هیچ گونه هوشیاری در طول زایمان ندارد. بیهوشی عمومی می تواند با عوارضی همراه باشد و نسبت به روش های بی حسی، ایمنی کمتری دارد.

بعد از اعمال بی حسی و بیهوشی، لوله ای داخل نای مادر قرار می گیرد تا اطمینان حاصل شود که هیچ گونه مایعی داخل معده باقی نمانده و وارد ریه نخواهد شد.

مراقبت های بعد از زایمان سزارین

• بعد از پایان زایمان، مادر چند ساعتی را در اتاق ریکاوری سپری می کند تا علائم حیاتی بدن کنترل شود. شیردهی به نوزاد نیز می تواند زمانی که مادر در وضعیت خوبی است، آغاز شود.
• معمولا بعد از زایمان به مادر داروی مسکن داده می شود.
• کاتتر مثانه تا زمانی که مادر قادر به راه رفتن نباشد، برداشته نخواهد شد.
• همواره توصیه می شود که مادر بعد از زایمان راه برود تا از لخته شدن خون و ادم (تورم) اندام های تحتانی پیشگیری شود.
• مصرف آنتی بیوتیک بعد از زایمان باید ادامه پیدا کند.
• یبوست یکی دیگر از مسائل مهم بعد از زایمان سزارین است، به همین خاطر توصیه می شود مادر در این دوران، رژیم غذایی سالم و سرشار از فیبر و مایعات داشته باشد.
• بعد از برداشته شدن پانسمان، بخیه ها باید تمیز نگه داشته شوند و بعد از هر بار شست و شو، کاملا خشک شوند.